2 Yaş Otizm Belirtileri
Kişinin beyin gelişiminde başkaları ile nasıl sosyalleştiğini ve başkalarını nasıl algıladığını ciddi anlamda etkileyen, bundan dolayı da sosyal iletişim ve etkileşim konusunda farklı sorunların ortaya çıkmasına sebebiyet veren bir rahatsızlıktır. Otizm, bunlarla beraber belirli sınırlar belirleyip bunların dışına çıkamayan ya da sürekli olarak tekrarlayan davranış kalıplarını da içerisinde barındırır. Otizm spektrum bozukluğu tanımı içerisinde bulunan spektrum terimi ise son derece geniş yelpaze üzerinde yayılmış olan semptomlar ile semptomların derecesi ifade edilir.
İnsanların 2 yaş otizm belirtileri konusunda araştırma yaparken ilk aşamada otizm ile alakalı mümkün olduğu kadar bilgi sahibi olmasının önemi son derece büyük. Çünkü çocukluk döneminin başında belirtiler ortaya çıkar. Kendini gösterecek belirtiler ne kadar iyi bilinirse, tedavi sürecinin en erken dönemde başlamasının önemi de aynı oranda artış gösteriyor. Aksi durumda kişinin toplum içerisinde hangi ortamda olursa olsun fark etmez farklı sorunlar kendini gösteriyor.
Genel itibari ile doğumdan sonraki ilk yılın içerisinde otizm belirtileri ortaya çıkmaya başlar. Çok daha nadir olan durumlarda ise ilk sene süresince çocukta normal gelişim süreci sorunsuzca devam eder. Daha sonrasındaki zamanda ise otizm belirtileri kendini göstermeye başlar. 18 ila 24 ay arasında ise gerileme dönemi ortaya çıkmaya başlar.
2 Yaştaki Dönemde Otizm Belirtileri Nelerdir?
Sosyal etkileşim ve iletişim konusunda farklı sorunları ortaya çıkartan otizm spektrum bozukluğu, tekrarlayıcı ve sınırlı davranışlara sebep olabilmektedir. Çocukta 2 yaşına doğru gelirken belirtiler ya çok daha belirgin bir hale gelir ya da kazanmış olduğu bazı becerilerinde gerileme ya da kayıp yaşanmaya başlar. Genel olarak bu yaş ile beraber dikkatleri üzerine çeken belirtiler;
- Etrafındaki olaylara ya da insanlara karşı genel bir ilgisizlik
- Çocuğun dil gelişiminde gecikmelerin yaşanması
- Seslenildiği zaman bakmaması
- Göz temasının son derece sınırlı halde olması
- Bir şeyi gösterme amacı ile işaret parmağını kullanmama ya da biri tarafından işaret edilen yere bakmama
- Kendi etrafında dönme, sallanma, kol çırpma gibi kendini uyarıcı ve tekrarlayıcı tarzda davranışlar sergileme
- Al/ver ya da nerede gibi basit komutları yerine getirememe
- Sosyal tarzda bir ilişki gereksinimi hissetmeme
- Oyuncakları ile yalnızca amacına uygun şekilde oynama konusunda sorun yaşama. Taklide ya da hayale dayalı oyunlar kuramama
Var olan 2 yaş otizm belirtileri her çocukta aynı düzeyde ya da tamamen görülemez. Belirtilerin bir ya da birkaçını göstermekte olan her çocukta otizm olduğunu söylemek kesinlikle mümkün değildir. Kimi özellikler gelişimleri sağlıklı olan çocuklarda da bulunabilir. Bu aşamada çocuğun gelişim sürecinin takip edilmesi son derece önemlidir.
Otizm Tanısı Nasıl Koyulur?
Ebeveynlerin 2 yaş otizm belirtileri konusundaki bilgileri doğrultusunda çocuklarının gelişimlerinde ortaya çıktığını düşündükleri sorunlar ile alakalı kesin tanının koyulabilmesi adına mutlaka uzman isimler ile iletişime geçilmelidir. Günümüzde her ne kadar yayınlanmış olan çeşitli otizm testleri bulunuyor olsa da bu testler ne yazık ki kesin tanının ortaya çıkartılması için tek etken değildir. Ailenin çocuğunda otizm belirtileri bulunduğu konusunda bir şüphesi bulunuyorsa, çocuk nörologları ile çocuk ve ergen hastalıkları uzmanları ile iletişime geçmek atılacak en doğru adım olacaktır. Uzmanlar tarafından yapılacak olan incelemeler ile beraber otizm spektrum bozukluğunda ortaya çıkan semptomların diğer gelişimsel bozukluklarla bağlantılı olup olmadığı konusunda gerekli bilgilerin elde edilmesi mümkün hale gelmiş olur.
Otizm Önlenebilir Mi?
Her ne kadar otizm konusunda araştırmalara aralıksız şekilde devam ediliyor olsa da bu rahatsızlığın önlenebilmesi adına bilinen bir yol henüz ortaya çıkartılmamıştır. Bu aşamada anne babaların dikkat etmeleri gereken şeylerin başında, 2 yaş otizm belirtileri konusunda yeteri kadar bilgi sahibi olmak geliyor. Aileler bu konuda ne kadar bilinçli olurlarsa, çocuklarının gündelik yaşamlarında çok daha aktif şekilde adım atabilmesi adına erken teşhis ile beraber çeşitli terapi ve eğitimlere başlanması mümkün hale geliyor.
Düşünülenin aksine otizmli bireylerde erken tanı ile beraber erken düzeylerde doğru müdahalenin yapılması ile beraber bireyin yaşıtlarıyla doğru şekilde yaşamına devam edebilmesi de çok daha kolay oluyor. 2 yaş otizm belirtileri incelendikten sonra çocuğunda bu belirtilerin ortaya çıkmaya başladığını gören anne babalar, erken tanı için doğru isimler ile iletişime geçtikleri takdirde çocukta beceri, dil ve davranış gelişimine ciddi anlamda yardımcı olmak da mümkünleşir. Her ne kadar otizm ile beraber ortaya çıkan semptomların tamamı çocuk tarafından aşılamıyor olsa da çocuğun yaşamını çok daha iyi şekilde organize etmesi de sağlanabilir.
Otizmin Tedavisi Var Mı?
Otizm, kendi içinde farklı seviyelerde ve belirtilerde kendini gösteren bir rahatsızlıktır. Rahatsızlıklarda tedavinin ortaya tam olarak koyulabilmesi için bu rahatsızlığa sahip plan tüm bireylerde aynı semptomların ortaya çıkmış olması gerekir. Gerek 2 yaş otizm belirtileri gerekse farklı yaşlardaki bireylerde semptomların görülme oranı ve şiddeti birbirine göre farklılık gösterdiği için de bunların hepsine kesin olarak uyacak tarzda bir tedavi de bulunmamaktadır.
Bu aşamada gerçekleştirilen otizm tedavisindeki temel amaç ise ortaya çıkan semptomlar tanınarak öğrenmeyi ve gelişimi desteklemektedir. Doğru adımların atılması ile birlikte çocuğun yapabileceği işlevlerin en üst düzeylere çıkartılması da sağlanmaktadır. Özellikle de okul öncesi dönemde gerçekleştirilecek erken müdahale ile beraber çocuğun yalnızca sosyal değil aynı zamanda işlevsel, iletişimsel ve davranışsal anlamda da becerileri öğrenmesine de yardımcı olunur. Gerçekleştirilecek müdahale ve tedaviler yalnızca belirli alanlar ile sınırlı değildir. Ev ve okulun da bu sürece dahil edilmesi ile birlikte çok daha etkileyici sonuçların elde edilmesi sağlanmış oluyor.
Otizmli bireyler konusunda insanların tam olarak bilgi sahibi olmadıkları konulardan bir diğeri de bireyin ihtiyaçlarının zamanla değişeceği. Yani 2 yaş otizm belirtileri incelendikten sonra bireye otizm tanısı koyulması ile beraber çocuğun sürekli olarak aynı konularda gereksinimleri olmayacaktır. Dolayısıyla bu süreçte uzman isimler ile devamlı şekilde iletişimde olmanın önemi de aynı oranda artacaktır. Çünkü uzman kişi tarafından belirli aralıklar ile yapılacak değerlendirmeler sonucunda ihtiyaçlarına göre en uygun seçenekler ortaya çıkartılabilmektedir. Başarılı şekilde tedavi sürecinin gerçekleştirilebilmesi adına ilk aşamada kaç yaşında olursa olsun fark etmez, doğru ve bireyin ihtiyaçlarına yönelik programın oluşturulması ve buna uygunluğun sağlanması gerekir.
Günümüzde otizm ile alakalı dil, sosyal, dil ve davranışsal zorlukları ele alarak bunlar konusunda gerekli çalışmaların yapılmakta olduğu çok fazla sayıda program yer alıyor. Var olan bu programlar ağırlıklı olarak tekrar eden istemsiz şekildeki davranışları azaltmaya ve yeni becerilerin öğrenilmesine odaklanmaktadır. Diğer programlar ise bireylerin farklı sosyal durumlarda nasıl davranabileceklerinin yanı sıra başkaları ile çok daha iyi şekilde nasıl iletişim kurabileceklerini öğretmeye odaklanmaktadır.
Alınacak eğitimin yanı sıra aile arasında da eğitim ve terapi sürecinin devam ettiği süre boyunca anne babanın çocuğuna destek olması da oldukça önemlidir. 2 yaş belirtileri hakkında gereken adımları attıktan sonra çocuğun yaşamında istediği adımları atarken zorlanmamasını sağlamak, alınacak terapi ve tedavilerde çok daha başarılı sonuçların elde edilmesine yardımcı olur.