Özgüven, çocuğun doğumundan itibaren başlar ve gelişim gösterir. Bu da özgüvenin temellerinin çocukluk döneminde atılmakta olduğu anlamına gelir. Bir çocuğun yaşamının sahip olduğu tüm kişilik dönemlerinde özgüven onu ciddi derecelerde etkiler. Çocuklarda özgüven eksikliği; sıklıkla rastlanan problemler arasında kendine yer bulur. Özgüven bakımından yetersiz olan çocuklar yalnızca kendilerini değersiz bulmazlar. Aynı zamanda sevilmediklerini düşündükleri için de yaşıtları dahil herkesten uzak dururlar. Dışarıdan bakıldığı zaman son derece uslu ve uyumlu görünürler. Ancak bunun sebebi kendilerine güven duymamaları ve içerisinde yer aldıkları ortamda ses çıkaramamalarıdır.
Anne babaların bu konuda atacakları doğru adımların yanı sıra gerekli görüldüğü durumlarda psikolojik destek alınarak çocuklarda özgüven eksikliği sorununun ortadan kaldırılması sağlanabilir.
Çocukta Özgüven Eksikliği Belirtileri
- Ona verilen görevi tamamlayamayacağı düşüncesinde olduğunda o olay ile alakalı durumlardan kaçmak adına yalan söyler
- Karşılaşmış olduğu sorunlar ile baş etmekten ve herhangi bir konuda görev almaktan kaçınır
- Diğer insanlara karşı zayıflık, güçsüzlük, yetersizlik durumlarını saklamak adına esnek olmayan bir tutum içine girer.
- Devamlı olarak onunla alakalı durumların başkasından dolayı farklı koşullara geldiği konusunda ısrarcı olur.
- Sosyal ortamlardan geri çekildiği için sosyal fobi gelişimi ortaya çıkar
- Aldığı sorumluluklar esnasında bir hata yaptığında dahi o sorumluluğu yarıda bırakma davranışına sahip olur
- Hiçbir konuda eleştiriyi ve hatayı kabul etmez
- Güvenli ilişki kurmaktan kaçınır
- Kendinden asla memnun değildir
- Yeni ilişki kurmaktan korkar
- Alacağı her bir kararda başkasının onayını bekler ve kararsız olur
- Son derece sıradan olan olaylarda dahi ağlama atakları, öfke patlamaları, aşırı mutluluk, öfke gibi değişken ruh halleri içinde olur.
Çocukların Özgüveni Nasıl Desteklenir?
Bebeklik döneminden itibaren çocukların kişilik ve özgüven gelişimlerinin temeli ailede atılır. Bundan dolayı da ilk olarak ailenin sonrasında da sosyal çevrenin desteği, çocuklarda özgüven eksikliği sorununun giderilmesi aşamasında önemi tahmin edilemez düzeylerdedir. Bu aşamada gerekli olan adımların özenle atılması sırasında kimi aileler farklı sorunlar ile karşı karşıya kalabiliyor. Bu durumda uzman isimler ile iletişime geçmenin önemi son derece büyüktür.
- Çocuğun duygu ve düşüncelerine gerek ailesinin gerekse sosyal çevresinin önem vermesi. Arkadaşları ile ilişkileri, okulda gününün nasıl geçtiği, gün içinde canını sıkan şeylerin olup olmadığı gibi sorular çocuğun kendini önemli hissetmesini sağlar.
- Aile içerisinde çocuğun kendi düşüncelerini ve duygularını ifade etmesine izin verilmesi gerekir.
- Ailenin beklentilerinin çocuğun yaşına ve kapasitesine uygun olması oldukça önemlidir. Eğer ki var olan beklentiler çocuğun yapabileceklerinden fazla ise çocuk, karşı karşıya kaldığı sorumlulukların karşısında kaçma eğilimi gösterir ve sonraki sorumluluklardan korkar. Bunun olmaması adına çocuğa mutlaka yapabileceği sorumluluklar ve görevler verilmelidir.
- Anne baba, çocuklarının onlar için ne kadar kıymetli ve değerli olduğunu duygusal bağlamda hissettirmeleri gerekir. Bu sayede çocuk kendini yalnız hissetmez ve yalnız kaldığı zamanlarda da çok daha güçlü hisseder.
- Genel olarak çocuklar tam olarak kendi yapabileceklerinden emin olamadıkları durumlarda gerek ailesinden gerekse çevresinden birinin desteğine ve onayına gereksinim duyarlar. Atmak istedikleri yeni adımlarda onları cesaretlendirmek ve yapabileceklerini hissettirmek, hem o adımı atmalarını kolaylaştırır hem de sonraki zamanlarda yeni adımları daha rahat atmaları için zemin hazırlar. Onlara adımlarını atmalarını ve gerekli olduğunda destek vereceklerini söylemeleri gerekir. Böylece çocuklar kendilerini güçlü ve güvende hissederken aynı zamanda gerek ailelerinin gerekse yakınlarının yanlarında olduğunu bilirler. Bu da çocuklarda özgüven eksikliği sorununun çözümü için son derece başarılı bir adım atmalarını sağlar.
